Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân I là một trong các cơ sở đào tạo của ngành Công an góp phần đào tạo ra những sĩ quan tương lai có niềm tin, lý tưởng cách mạng và được đào tạo cơ bản, toàn diện về phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Nhận thức rõ mục tiêu trên, trong thời gian qua, song song với nhiệm vụ truyền đạt kiến thức, bồi dưỡng năng lực chuyên môn; nhà trường luôn chú trọng nâng cao chất lượng công tác quản lý giáo dục học viên. Với mục tiêu đào tạo cán bộ, chiến sỹ công an có bản lĩnh chính trị vững vàng, vừa “hồng” vừa “chuyên”, kiên định, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Thời gian qua, nhà trường đã thực hiện nhiều chủ trương, biện pháp thiết thực trong đó phát huy hiệu quả hoạt động tự quản của học viên là một trong những biện pháp rất quan trọng quyết định đến chất lượng công tác quản lý giáo dục học viên. Phát huy hiệu quả hoạt động tự quản là yếu tố quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong quá trình thực hiện đổi mới phương pháp quản lý giáo dục học viên, biến quá trình quản lý thành tự quản lý. Việc phát huy hiệu quả hoạt động tự quản của học viên giúp cho công tác quản lý, giáo dục học viên của nhà trường trong các năm gần đây thu được nhiều kết quả nổi bật, góp phần xây dựng trung đội học viên ngày càng vào nền nếp, chính quy, vững mạnh theo Điều lệnh CAND.
Bên cạnh những kết quả đạt được, cũng còn không ít học viên ý thức tổ chức kém, vi phạm nội quy, quy định, điều lệnh CAND dẫn đến bị trừ điểm rèn luyện, bị xử lý kỷ luật. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, bên cạnh những nguyên nhân chủ quan, đó là: ý thức tổ chức chấp hành kỷ luật chưa tốt, lười rèn luyện, không có ý thức vươn lên, trung bình chủ nghĩa... là những nguyên nhân khách quan, như: tác động tiêu cực của công nghệ 4.0, mặt trái nền kinh tế thị trường và các hiện tượng tiêu cực ngoài xã hội ảnh hưởng đến một bộ phận học viên ý thức kém.
Chính vì vậy, việc phát huy hiệu quả hoạt động tự quản, tự rèn trong tự quản lý của học viên có ý nghĩa rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Thực tiễn cho thấy hoạt động tự quản, tự rèn là nhân tố nội lực có tính chất quyết định đến mọi nhận thức, hành động của học viên, là yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng hoạt động của trung đội học viên, trực tiếp xây dựng trung đội nền nếp, kỷ cương, vững mạnh. Phát triển năng lực tự quản, tự rèn của học viên là phương thức chủ yếu, trực tiếp để cá nhân học viên “tự soi”, “tự sửa” mình, không ngừng nâng cao trình độ, phẩm chất, năng lực, phương pháp tác phong công tác, đáp ứng yêu cầu chức trách, nhiệm vụ được giao. Do vậy, phát huy hiệu quả tự quản của học viên là biện pháp rất quan trọng, có ý nghĩa thiết thực, trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý giáo dục học viên ở Trường Cao đẳng CSND I hiện nay.
Để phát huy hơn nữa hiệu quả hoạt động tự quản của học viên trong từng trung đội, đáp ứng yêu cầu đổi mới công tác giáo dục, đào tạo của nhà trường, cần tổ chức thực hiện tốt một số biện pháp sau:
Một là, giáo dục nâng cao nhận thức, xây dựng động cơ đúng đắn trách nhiệm cao trong hoạt động tự quản, tự rèn của từng học viên; cần biến quá trình quản lý thành quá trình tự quản lý của cá nhân.
Đây là nội dung quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công tác quản lý giáo dục học viên. Vì vậy, chỉ trên cơ sở đề cao tính tích cực, tự giác, chú trọng phát triển năng lực tự quản, tự rèn của học viên thì công tác quản lý giáo dục học viên mới thực sự có kết quả.
Đối với học viên, ngay từ khi mới nhập học, cần tuyên truyền, phổ biến đầy đủ, sâu sắc các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước; kỷ luật, Điều lệnh CAND; Thông tư, quy định của Ngành và nhà trường về công tác quản lý học viên và tích cực hưởng ứng các cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh"; "Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn vì nhân dân phục vụ; phổ biến tiêu chí, mục đích yêu cầu học tập, rèn luyện để học viên xác định động cơ, thái độ học tập, rèn luyện đúng đắn.
Xây dựng động cơ phấn đấu tự quản lý, giáo dục, rèn luyện, nhận thức đầy đủ, toàn diện các vấn đề cho học viên; xác định nội dung, hình thức, biện pháp tự quản lý, tự rèn luyện sát với chức trách, nhiệm vụ chính của học viên theo quy định; xác định nội dung tự quản lý đúng đắn, phù hợp, dễ thực hiện; tập trung vào những nội dung về hoàn thiện nhân cách, bản lĩnh chính trị củng cố niềm tin, phẩm chất đạo đức, lối sống trong sáng, bồi dưỡng trình độ, năng lực chuyên môn cao, xây dựng phương pháp, tác phong công tác…
Đổi mới hình thức tuyên truyền và triển khai đánh giá việc học tập các nội quy, quy chế với các hình thức đa dạng phong phú với hướng tự quản, tự giác; hình thành các kỹ năng thực hiện đạt hiệu quả cao. Thường xuyên tự phê bình để kịp thời có biện pháp phát huy kết quả đã đạt được, khắc phục hạn chế, khuyết điểm trong quá trình tự quản lý.
Học viên K58S học nội dung Đội ngũ từng người tay không
Hai là, xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trung đội, tiểu đội làm nòng cốt trong phát huy hiệu quả hoạt động tự quản của học viên.
Lựa chọn, bố trí học viên có năng lực, có trách nhiệm, gương mẫu để bổ nhiệm cán bộ trung đội, tiểu đội; không ngừng nâng cao vai trò, trách nhiệm, tính gương mẫu của đội ngũ cán bộ trung đội, tiểu đội trong mọi hoạt động. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ trung đội, tiểu đội, cấp uỷ chi bộ và Ban chấp hành chi đoàn với trọng tâm là nâng cao chất lượng, kỹ năng tự quản lý lớp của hệ thống cán bộ trung đội, tiểu đội trở thành lực lượng nòng cốt trong phát triển năng lực tự quản của khối học viên.
Ba là, mỗi học viên cần tự ý thức việc phải chủ động tiếp thu kiến thức và phát triển năng lực tự quản, tự tu dưỡng, rèn luyện.
Tự giáo dục, tự rèn luyện là quá trình tự giác của mỗi học viên nhằm hướng đến nâng cao trình độ nhận thức, bản lĩnh chính trị, rèn luyện tính tự giác, kỷ luật. Đó chính là quá trình mỗi học viên phải tự trau dồi, làm chủ hệ thống tri thức khoa học nói chung, tri thức lý luận Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh nói riêng; tự rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, giữ vững lập trường giai cấp trong mọi điều kiện, quyết tâm vượt mọi khó khăn để học tập, rèn luyện, hình thành những phẩm chất cơ bản theo 6 Điều Bác Hồ dạy CAND.
Học viên cần tự giác xây dựng kế hoạch tự quản lý, đề ra mục tiêu học tập, rèn luyện và chấp hành kỷ luật của cá nhân trong năm học, khoá học. Trong đó, nội dung phải toàn diện, đồng thời phải tập trung vào khắc phục những hạn chế, khuyết điểm của bản thân. Hình thức, biện pháp phải gắn với thực hiện nhiệm vụ trung tâm là học tập-rèn luyện, từng bước xây dựng đơn vị cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Từng học viên cần chủ động, tích cực khắc phục mọi khó khăn trong cuộc sống của gia đình, bản thân để thực hiện đúng kế hoạch tự học tập, tự tu dưỡng, rèn luyện đã xác định.
Bốn là, duy trì thực hiện tốt chế độ tự quản, tự giác chấp hành các quy chế, quy định về học tập, rèn luyện của học viên đạt kết quả cao.
Gắn việc phát triển năng lực tự quản, tự rèn của học viên với tổ chức cho học viên thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 05/CT-BCA-X11, ngày 18/4/2014 của Bộ trưởng Bộ Công an “Tiếp tục siết chặt kỷ cương, điều lệnh; xây dựng nếp sống văn hóa vì nhân dân phục vụ” và các cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn vì nhân dân phục vụ”… Thực hiện nghiêm túc 6 điều Bác Hồ dạy, 05 lời thề, 10 điều kỷ luật của CAND và Điều lệnh CAND.
Đẩy mạnh phong trào thi đua rèn luyện tốt với khẩu hiệu "03 không" (Không vi phạm quy chế thi; không uống rượu bia say; không vay nợ cắm quán), "03 chủ động" (Chủ động chào theo điều lệnh, chủ động tự học, chủ động nhặt rác - làm vệ sinh môi trường). Thực hiện tốt cuộc vận động “Chủ nhiệm trung đội mẫu mực, học viên chuyên cần, trung đội kiểu mẫu” và xây dựng các tiêu chí cụ thể cho từng học viên, từng trung đội.
Quan tâm đầu tư hơn nữa xây dựng mô hình tự quản ở các trung đội học viên. Đây là mô hình trong thực tế đã chứng minh sức lôi cuốn mạnh mẽ, động viên sự tích cực, tự giác của từng học viên, là “lá chắn” ngăn chặn những tiêu cực ngoài xã hội vào môi trường giáo dục trong các trường CAND, giúp học viên chuyên tâm, tập trung học tập, rèn luyện với sự định hướng, hỗ trợ tích cực của các đơn vị trong nhà trường. Do vậy, cần thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn chi ủy các chi bộ học viên, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ trung đội, cán bộ tiểu đội các trung đội học viên, ban chấp hành các chi đoàn để họ thực sự gương mẫu, có tinh thần trách nhiệm, đủ năng lực tổ chức các phong trào, thực sự lôi cuốn học viên tham gia nhiệt tình, trách nhiệm cao.
Phát huy vai trò của “Đội thanh niên xung kích” nhằm nâng cao chất lượng phong trào tự quản của học viên, giáo dục ý thức tự giác chấp hành các quy định, tự kiểm tra, tự đánh giá trong của học viên. Nhiệm vụ của Đội là giám sát việc chấp hành nội quy, quy định của học viên, kiểm tra việc chấp hành điều lệnh, tư thế, lễ tiết, tác phong, giờ giấc, chế độ học tập, sinh hoạt của học viên các lớp học... góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tự quản, tạo hiệu ứng lan truyền năng lực tự quản, tự rèn trong khối học viên.
Năm là, tăng cường xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh; thường xuyên quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của học viên trong nhà trường.
Môi trường văn hóa lành mạnh là cái nôi nuôi dưỡng, giáo dục, rèn luyện, nâng cao ý thức kỷ luật cho học viên, là điều kiện rất thuận lợi để mỗi học viên phát triển năng lực tự quản, tự rèn. Do vậy, cần chú trọng xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh, bầu không khí tâm lý tích cực, đoàn kết, dân chủ, xây dựng lối sống phù hợp với các chuẩn mực văn hoá, đạo đức của người cán bộ, chiến sĩ CAND, hướng dẫn cho học viên biết tiếp thu có chọn lọc những giá trị văn hóa “chân - thiện - mĩ” góp phần nâng cao đời sống tinh thần và tích cực đấu tranh, ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực và các tệ nạn xã hội, những thói quen, hành vi không lành mạnh xâm nhập vào nhà trường để có môi trường thuận lợi biến quá trình quản lý thành quá trình tự quản lý của học viên.
Đẩy mạnh các hoạt động thi đua trong đó có phong trào thi đua học tập - rèn luyện tốt, phong trào thi đua tự quản với mô hình phòng ở tự quản, lớp học tự quản...; chú trọng vào mục tiêu xây dựng đơn vị cách mạng, chính quy, rèn luyện kỷ luật; kịp thời biểu dương, khen thưởng, nhân rộng gương điển hình tiên tiến trong chấp hành quy định quản lý giáo dục học viên, kỷ luật, điều lệnh CAND, đồng thời xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân vi phạm, làm bài học cho học viên toàn trường.
Quan tâm, tạo điều kiện bảo đảm đời sống vật chất, tinh thần, các hoạt động văn hoá- văn nghệ, thể dục thể thao cho học viên trong nhà trường; thường xuyên nắm bắt tâm tư nguyện vọng chính đáng của học viên để kịp thời giải quyết theo phân cấp, đúng quy định.
Để phát huy hiệu quả hoạt động tự quản, tự rèn của học viên hiện nay, phải áp dụng đồng bộ các biện pháp, trong đó nâng cao nhận thức, xây dựng động cơ đúng đắn trách nhiệm cao trong tự quản, tự rèn của từng học viên, biến quá trình quản lý thành quá trình tự quản lý của cá nhân giữ vai trò quan trọng hàng đầu, nó định hướng và quyết định hành động tự tu dưỡng rèn luyện của học viên, góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý giáo dục học viên./.
Bài: Phòng Quản lý học viên
Biên tập: Loan Trần, phòng HCTH