Trước những thay đổi mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại, Phòng Lưu trữ và Thư viện, Trường Cao đẳng CSND I cũng đã có những cải tiến trong việc đáp ứng yêu cầu khai thác thông tin, tài liệu cho cán bộ, giáo viên, học viên nhà trường, đặc biệt với đặc thù hệ thống học liệu của các trường CAND đa số là các tài liệu được bảo quản theo chế độ tài liệu mật, không thể tìm kiếm, khai thác trên mạng Internet.
Theo Chương I, Điều 3 Luật Thư viện năm 2019 do Quốc hội ban hành ngày 21/11/2019 nêu rõ: “Thư viện số là thư viện hoặc một bộ phận của thư viện có tài nguyên thông tin được xử lý, lưu giữ dưới dạng số mà người sử dụng thư viện truy cập, khai thác thông qua thiết bị điện tử và không gian mạng”. Do vậy, Phòng Lưu trữ và Thư viện luôn chú trọng công tác xây dựng, phát triển nguồn tài nguyên thông tin nhằm xây dựng cho thư viện hệ thống tài liệu không chỉ phong phú, đa dạng mà còn phải mang tính chuyên biệt của thư viện chuyên ngành trong lực lượng vũ trang nhân dân, đáp ứng yêu cầu công tác khai thác thông tin, tài liệu cho cán bộ giáo viên, học viên của Nhà trường.
Được sự quan tâm của Đảng ủy - Ban Giám hiệu Trường Cao đẳng CSND I, Phòng Lưu trữ và Thư viện đã được đầu tư hệ thống cơ sở vật chất cơ bản đáp ứng được yêu cầu công tác khai thác thông tin, tài liệu của cán bộ, giáo viên, học viên nhà trường. Cán bộ được giao quản lý nguồn tài nguyên thông tin đều có nghiệp vụ và tinh thần trách nhiệm; có trình độ tin học, sử dụng thành thạo các phần mềm tin học văn phòng Word, Excel, phần mềm quản lý nhập sách, mượn sách; tiếp cận và ứng dụng các khoa học công nghệ mới vào công tác quản lý và khai thác thông tin, tài liệu.
Hiện nay, Thư viện Nhà trường đang quản lý tổng số 12.722 đầu tài liệu với 279.987 cuốn. Thư viện điện tử đã số hóa được 596 đầu sách để phục vụ bạn đọc. Tài liệu Thư viện có 8.476 đầu sách đã được biên mục và 111.581 cuốn sách đã được dán mã vạch. Tài liệu Tư liệu nghiệp vụ có 4.246 đầu sách đã được biên mục với 168.406 cuốn. Sách đã được biên mục gồm các giáo trình, tài liệu dạy học, tài liệu tham khảo, các đề tài khoa học, luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, khoá luận tốt nghiệp, các báo cáo tổng kết, báo cáo chuyên đề nghiệp vụ, các loại sách, truyện, báo, tạp chí, ấn phẩm khác.
Học viên nghiên cứu trực tuyến tài liệu bằng các máy trạm trong Thư viện.
Thư viện điện tử được khai thác sử dụng song hành với thư viện truyền thống, cơ bản đáp ứng được nhu cầu khai thác thông tin của cán bộ, giáo viên và học viên nhà trường. Hệ thống thư viện điện tử được trang bị 02 máy chủ, 95 máy trạm, 6 cây OPAC, máy quét thẻ, máy số hóa tài liệu, hệ thống cổng từ an ninh; sử dụng phần mềm quản lý thư viện Ilib phiên bản 5.0 có thể trao đổi nguồn lực thông tin thông qua các chức năng biên mục tài liệu, quản lí bạn đọc, quản lý kho.
Học viên tra cứu trực tuyến tài liệu bằng cây OPAC tại Thư viện.
Trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay và để đưa ứng dụng khoa học công nghệ và phát triển tự động hóa trong thư viện thời kỳ cách mạng công nghiệp lần thứ tư đáp ứng yêu cầu khai thác thông tin, tài liệu và thu hút cán bộ, giáo viên, học viên nhà trường đến Thư viện Nhà trường cần tập trung vào các giải pháp trọng tâm sau:
Thứ nhất, đề nghị Bộ Công an quan tâm, tạo điều kiện đầu tư về cơ sở vật chất, tăng cường kinh phí trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin, hệ thống công nghệ thông tin cho Thư viện điện tử, đây là yếu tố rất quan trọng trong sự phát triển của Thư viện thời đại công nghiệp 4.0.
Thứ hai, Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch số 143/KH-BCA-X03 ngày 08/4/2021 của Bộ Công an về triển khai “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Nhà trường cần triển khai xây dựng thành công “Thư viện số” phù hợp với yêu cầu quản lý, đào tạo của Nhà trường.
Thứ ba, đẩy mạnh công tác quảng bá về các dịch vụ của thư viện, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học viên nhà trường về tác dụng, ý nghĩa của việc đọc, tự học như: Tổ chức các sự kiện, hoạt động giao lưu chia sẻ sách, các cuộc thi tìm hiểu sách, thư viện, các buổi tọa đàm, trưng bày, giới thiệu sách...
Thứ tư, tăng cường các mối quan hệ, phối hợp với các nhà xuất bản, các học viện, trường học, thư viện, cơ quan, đơn vị, cá nhân… trong và ngoài lực lượng Công an nhân dân, các tác giả lớn, nhà khoa học, nhà viết sách nổi tiếng, có uy tín để có thể tiếp cận được các nguồn tài liệu chuyên ngành, các tài liệu lưu hành nội bộ được bảo quản theo chế độ mật, các tài liệu quý hiếm, có giá trị.
Thứ năm, tăng cường cử cán bộ thư viện tham gia các lớp tập huấn về chuyên môn nhằm nâng cao trình độ nghiệp vụ, kỹ năng ứng xử và tác phong làm việc trong thời đại mới.
Trong xu thế phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và trước xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ trên phạm vi toàn thế giới, việc xây dựng, đổi mới công tác khai thác tài nguyên thông tin của cán bộ, giáo viên, học viên nhà trường tại Phòng Lưu trữ và Thư viện, Trường Cao đẳng CSND I mang lại rất nhiều ý nghĩa. Một mặt góp phần hiện thực hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước, Bộ Công an trong việc cải cách giáo dục, nâng cao chất lượng đào tạo, mặt khác để hướng tới mục tiêu đưa Phòng Lưu trữ và Thư viện, Trường Cao đẳng CSND I trở thành trung tâm thông tin khoa học, là nơi khai thác, cung cấp tài nguyên thông tin chất lượng cao, có khả năng đáp ứng nhu cầu nghiên cứu khoa học và đào tạo của lực lượng, trở thành đầu mối liên kết cung cấp thông tin cho các trường trong lực lượng CAND, góp phần vào việc mở rộng quan hệ hợp tác trao đổi thông tin với các trường trong và ngoài lực lượng CAND.
Bài: Phòng Lưu trữ và thư viện