Tại hội nghị tổng kết năm học 2014-2015 và nhiệm vụ trọng tâm 2015-2016, Thứ trưởng Giáo dục Bùi Văn Ga cho biết Bộ đã dự kiến những nét mới về kỳ thi THPT quốc gia năm 2016.

Theo đó, kỳ thi THPT quốc gia năm 2016 dự kiến tổ chức trong 3 ngày 13-15/6. Bộ Giáo dục sẽ tiếp tục tổ chức cụm thi tỉnh và cụm thi liên tỉnh như năm 2015 với một số điều chỉnh phù hợp với thực tiễn; tăng cường phối hợp, hỗ trợ của các trường đại học; thí sinh ở vùng giáp ranh giữa các cụm thi được linh hoạt lựa chọn cụm thi thuận tiện; các vùng đặc thù có nhiều khó khăn sẽ xem xét để đặt điểm thi tạo thuận lợi cho thí sinh.

Đề thi tiếp tục được ra theo hướng đánh giá năng lực, có độ phân hóa tốt hơn để đánh giá khách quan năng lực thí sinh, đáp ứng mục tiêu của kỳ thi. Hệ thống phần mềm sẽ được nâng cấp trên nguyên tắc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào các khâu của kỳ thi, nhất là khâu đăng ký dự thi, đăng ký xét tuyển, sẵn sàng đáp ứng cho kỳ thi THPT quốc gia năm 2016 và những năm tiếp theo.

Sau khi có kết quả thi THPT quốc gia, các trường đại học, cao đẳng có thể sẽ được tự chủ xác định xét tuyển.

Sau khi hoàn thành việc chấm thi và lên điểm, các cụm thi cập nhật dữ liệu điểm vào hệ thống quản lý thi của Bộ Giáo dục; tăng thêm các cổng công bố kết quả thi để tạo thuận lợi cho thí sinh, khắc phục tình trạng nghẽn mạng như vừa qua.

Bộ cũng sẽ tăng cường chủ động tuyển sinh cho các trường đại học, cao đẳng. Cụ thể, các trường tuyển sinh riêng tiếp tục xây dựng đề án tự chủ theo quy định của Quy chế tuyển sinh hiện hành. Còn các trường tuyển sinh dựa trên kết quả thi THPT quốc gia có một số điều chỉnh trên cơ sở rút kinh nghiệm công tác tuyển sinh năm 2015 theo hướng tăng quyền chủ động cho các nhà trường.

Theo đó, dự kiến sau khi có kết quả thi, các trường đại học, cao đẳng tự chủ tổ chức tuyển sinh. Bộ Giáo dục quy định thời gian bắt đầu và thời gian báo cáo kết quả; quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào; thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm. Bộ có thể quy định các đợt xét tuyển trên cơ sở mức điểm khác nhau của thí sinh theo thứ tự từ cao xuống thấp để giảm rủi ro cho thí sinh và giảm thí sinh ảo cho các trường, mỗi đợt 5-7 ngày.

Các cơ sở đào tạo có thể quy định hình thức, điều kiện, thời gian đăng ký xét tuyển của thí sinh; các nhóm trường (đặc biệt là nhóm khoảng 30 đại học có sức hút thí sinh mạnh mẽ nhất năm 2015) có thể tự nguyện phối hợp với nhau tuyển sinh bằng phần mềm xét tuyển và cơ sở dữ liệu thí sinh đăng ký chung vào nhóm trường này để giảm ảo, tạo thuận lợi cho cả thí sinh và nhà trường.

Thí sinh căn cứ kết quả thi của mình và quy định của cơ sở đào tạo để đăng ký xét tuyển trực tuyến qua mạng, qua bưu điện, tại trường THPT của Sở Giáo dục hoặc tại trường. "Các trường đại học, cao đẳng, các Sở Giáo dục, chuyên gia giáo dục, phụ huynh, học sinh… tiếp tục góp ý kiến để Bộ có thể hoàn thiện phương án tuyển sinh tối ưu nhất", Thứ trưởng Ga nói.

Năm 2015, lần đầu tiên Bộ Giáo dục tổ chức kỳ thi THPT quốc gia với hai mục tiêu xét tốt nghiệp và xét tuyển đại học, cao đẳng. Kỳ thi diễn ra từ ngày 1 đến 4/7 được đánh giá là suôn sẻ, nhưng đến giai đoạn xét tuyển vào đại học, cao đẳng lại có nhiều bất cập. 

Bộ Giáo dục thực hiện 4 đợt xét tuyển, trong đó đợt 1 kéo dài 20 ngày, thí sinh được nộp hồ sơ xét tuyển cùng lúc 4 nguyện vọng và được phép rút hồ sơ nếu thấy cơ hội đỗ không cao. Cứ 3 ngày một lần các trường phải công khai danh sách thí sinh đăng ký. Hệ quả là vào những ngày cuối cùng của đợt 1, tại nhiều trường tốp trên đã xảy ra hỗn loạn, thí sinh chen lấn để nộp - rút hồ sơ. Có gia đình ở Hà Tĩnh thuê cả xe cấp cứu để đưa con ra Hà Nội rút - nộp hồ sơ.

Bộ trưởng Giáo dục Phạm Vũ Luận sau đó đã phải nhận trách nhiệm về những bất cập trong xét tuyển. Các đợt sau phải điều chỉnh theo hướng thông thoáng hơn, tạo thuận lợi cho thí sinh.