Chuyên đề được nhóm phóng viên Báo CAND thực hiện nhằm cắt nghĩa về tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình, sự cần thiết phải ngăn chặn, xoá bỏ tổ chức này tại Việt Nam, lan tỏa những bài học kinh nghiệm tại Công an các đơn vị, địa phương cũng như kiến nghị các giải pháp căn cơ, bền vững.
Vạch trần bản chất tổ chức bất hợp pháp (bài 1)
"Không làm cũng có ăn, không học cũng biết chữ, ốm đau tự khỏi bệnh..." - bằng những luận điệu tuyên truyền phản khoa học, sai sự thật, Dương Văn Mình và các đối tượng cốt cán đã tuyên truyền người dân đi theo, tổ chức nhiều hoạt động gây ảnh hưởng, xáo trộn đến cuộc sống đời thường, đẩy họ vào hoạt động vi phạm pháp luật, làm lệch chuẩn văn hóa, đạo đức xã hội...
Những luận điệu phi lý
Dương Văn Mình (SN 1961-2021) còn có tên gọi khác là Dương Súng Mình, nguyên quán ở xã Thượng Thôn, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Năm 1982, đối tượng di cư đến thôn Ngòi Sen, xã Yên Lâm, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang.
Năm 1989, sau khi nghe đài "Nguồn sống" tuyên truyền về đạo "Vàng chứ", Dương Văn Mình "phán" rằng, chúa Giê-Su nhập vào y và tự xưng là vua Giàng Súng Mình, là chúa, là cha của người Mông. Bước đầu, Dương Văn Mình tuyên truyền cho người trong gia đình, những người thân tín để tạo lòng tin. Sau đó, đối tượng tuyên truyền cho nhiều người rằng "Năm 2000, trái đất sẽ nổ tung, con người sẽ chết; ai theo Dương Văn Mình sẽ được Chúa Giê-Su đón lên trời sống sung sướng, không làm cũng có ăn, không học cũng biết chữ, người chết sẽ sống lại, người già sẽ lột xác trẻ lại, người trẻ trẻ mãi không già, ốm đau sẽ tự khỏi bệnh, người Mông sẽ có tổ chức riêng…".
Vào thời điểm đó, đồng bào người Mông đời sống khó khăn, nhiều hủ tục, đặc biệt trong việc tổ chức tang lễ, cưới hỏi. Vì thế, khi nghe những luận điệu tuyên truyền của Dương Văn Mình rằng muốn khỏi ốm đau, muốn phát triển kinh tế thì phải nộp tiền, của cải để làm lễ và lập ra "Quỹ Vàng Chứ", những người Mông thuộc các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Lào Cai vì nhẹ dạ, cả tin đã bán lúa, ngô, trâu, bò đem tiền nộp cho Dương Văn Mình.
Ngay từ khi thành lập, Dương Văn Mình đã núp bóng tín ngưỡng, tôn giáo tuyên truyền, tập hợp quần chúng; lôi kéo đồng bào dân tộc Mông, khuếch trương tên tuổi, âm mưu ly khai, tự trị, thành lập "Nhà nước của người Mông" do Dương Văn Mình làm "thủ lĩnh". Với các hành vi trên, năm 1990, Dương Văn Mình từng bị Toà án nhân dân tỉnh Hà Tuyên (cũ) xử phạt 5 năm tù về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản riêng của công dân".
Bên cạnh đó, Dương Văn Mình còn có những việc làm sai trái với phong tục, tập quán truyền thống của người Mông. Với những luận điệu mê tín dị đoan, đối tượng và số cốt cán đã tuyên truyền, vận động người Mông bỏ bàn thờ tổ tiên, đóng góp tiền, tham gia cái gọi là "đạo Dương Văn Mình". Trong giai đoạn từ tháng 9/2007 đến tháng 4/2013, số đối tượng cầm đầu, cốt cán trong tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình thường xuyên tuyên truyền người dân, kích động ly khai, tự trị, như: "Người Mông theo Dương Văn Mình để có "Nhà nước" riêng, được sung sướng, ai không theo hoặc không theo đến cùng khi "tổ chức" thành công, có "Nhà nước riêng" sẽ không được hưởng lợi; Dương Văn Mình sẽ làm "vua", làm "Tổng thống của người Mông", "năm 2013, 2014, 2015, người Mông sẽ có người lãnh đạo, có Nhà nước riêng của người Mông"…; "Theo Dương Văn Mình sau này sẽ có thiên đường ở trần gian…".
Nhưng thực tế đã chứng minh, các luận điệu tuyên truyền của Dương Văn Mình chỉ mang tính lừa đảo, bịp bợm và phản khoa học với mục đích lừa tiền của người dân. Dương Văn Mình từng tuyên truyền rằng "năm 2000 trái đất sẽ nổ tung" nhưng đến nay trái đất vẫn tồn tại. Đối tượng cho rằng "người chết sẽ sống lại", nhưng vào 11/12/2021, sau một thời gian dài chữa trị bệnh tật, chính Dương Văn Mình cũng qua đời do không thoát khỏi quy luật "sinh, lão, bệnh, tử".
Thiếu tướng Nguyễn Xuân Hà, nguyên Phó Cục trưởng Cục An ninh nội địa trực tiếp đấu tranh với đối tượng Dương Văn Mình (ngoài cùng bên trái).
Dương Văn Mình thu tiền người dân phục vụ nhu cầu cá nhân
Trước đó, tháng 5/1995, Dương Văn Mình mãn hạn tù, trở về thôn Ngòi Sen sinh sống, chỉ đạo số tay chân đến các địa phương khác tuyên truyền về "Quỹ Vàng chứ", chỉ đạo quyên góp, thu tiền trái phép. Trước sự đấu tranh mạnh mẽ của lực lượng Công an, tháng 6/1997, Dương Văn Mình bỏ trốn khỏi địa phương. Tháng 12/2000, đối tượng lại trở về thôn Ngòi Sen, chỉ đạo số đối tượng cốt cán tập hợp quần chúng, viết đơn gửi chính quyền nêu yêu sách, chuẩn bị ghế mây in hình thánh giá, làm bệ tam cấp bằng gỗ, các biểu tượng; thành lập tổ chức gồm các ban, công khai đề ra các luật riêng.
Để lôi kéo và khống chế đồng bào dân tộc Mông, Dương Văn Mình và đồng bọn đã lập ra những quy định và 12 "điều cấm" về nghi lễ đám cưới, đám ma; dựng "nhà đòn" và tiến hành lập các ban, các điểm, nhóm sinh hoạt theo nghi lễ của Dương Văn Mình; tổ chức ngày lễ sinh nhật, lễ thành lập tổ chức, Tết chung... Thực tế hơn 30 năm qua đã cho thấy, Dương Văn Mình và các đối tượng trong tổ chức đã lừa dối bà con, làm cho họ ngộ nhận.
Dương Văn Mình bảo bỏ ban thờ tổ tiên, coi tổ tiên là ma - trái với đạo đức truyền thống của dân tộc, bởi ngay cả những người Mông theo phong tục truyền thống thờ cúng tổ tiên và những người Mông theo đạo Tin lành đều khẳng định, không phải theo Dương Văn Mình mới bỏ được ma… Chỉ cần thực hiện theo hương ước của thôn, bản thì vẫn bỏ được những hủ tục trong việc tang ma. Thực tế cho thấy, việc từ bỏ các phong tục, tập quán lạc hậu là chủ trương của Đảng, Nhà nước đã ban hành từ rất lâu… Như vậy, đây chỉ là những lời lẽ hoang dường, mê tín của Dương Văn Mình và đồng bọn để lừa dối người Mông.
Ngoài hoạt động núp bóng tín ngưỡng, tôn giáo để tập hợp lực lượng, che giấu ý đồ công khai để thành lập Nhà nước riêng, Dương Văn Mình còn có hoạt động trục lợi cả về vật chất. Dương Văn Mình và số đối tượng cốt cán thường xuyên chỉ đạo thu tiền của người dân phục vụ tổ chức sinh nhật, chữa bệnh cho đối tượng; tổ chức Tết chung và một số hoạt động khác của tổ chức. Vào dịp tổ chức các sự kiện, Dương Văn Mình và số cốt cán thu của mỗi người dân từ 500 ngàn đồng đến 1 triệu đồng/ người và có thời điểm thu của mỗi hộ dân 10 triệu đồng/năm. Nhiều hộ dân phải bán trâu, bò để nộp tiền cho đối tượng, cuộc sống vì thế càng thêm khó khăn. Trước khi qua đời, định kỳ hằng tháng, Dương Văn Mình đều phải về Hà Nội khám bệnh, kinh phí bỏ ra không nhỏ cho việc này. Gia đình Dương Văn Mình khi đó lại không buôn bán, vườn ruộng ít nhưng sinh sống trong căn nhà kiên cố, mua sắm các vật dụng có giá trị, vậy số tiền đó Dương Văn Mình lấy từ đâu ra…
Từ năm 2016 đến nay, hoạt động của tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình đã làm ảnh hưởng đến tình hình ANTT tại 6 tỉnh: Cao Bằng, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Hà Giang và Lào Cai. Tại địa bàn Hà Giang, tổ chức bất hợp pháp thậm chí đã tác động, lôi kéo một số người dân tộc Dao và Mông tin theo.
Hoạt động của tổ chức này gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, số đối tượng cốt cán còn nhận lời của các phần tử xấu, kêu gọi người dân theo tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình, không cho con, em đi học. Ngoài ra, chúng vận động người dân không tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011-2016 và 2016-2021… Khi chính quyền tuyên truyền xoá bỏ, phá dỡ "nhà đòn", Dương Văn Mình và số cốt cán có hành vi chống đối, xúi giục đồng bào không cho con đi học, không nhận tiền hỗ trợ xoá đói, giảm nghèo; lôi kéo, kích động người dân khiếu kiện, sử dụng một bộ phận quần chúng cực đoan chống đối quyết liệt; quay phim, chụp ảnh chuyển tải qua mạng xã hội và cung cấp cho bên ngoài sử dụng vu cáo chính sách pháp luật của Nhà nước nhằm đòi yêu sách để được công nhận là một tín ngưỡng, tôn giáo mới.
Tiếng nói người trong cuộc
"Trước đây, tôi không biết theo tổ chức này là hoạt động trái pháp luật. Sau khi được phân tích, tôi đã hiểu ra. Đến nay, tôi đã không theo tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình nữa" - Dương Văn Tu (SN 1967), trú xã Yên Lâm, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang, em họ của Dương Văn Mình chia sẻ. Tham gia tổ chức bất hợp pháp từ năm 1989, Tu từng viết đơn khiếu kiện tập thể, đề nghị chính quyền công nhận "tín ngưỡng" bỏ ma; ký tên bản quy ước an ninh tại khu vực Ngòi Sen đề nghị chính quyền trả ghế mây, bệ thờ chính quyền thu năm 2000; tham gia khiếu kiện tại Hà Nội… Tu còn chủ trì hoạt động cầu nguyện vào 7-8h ngày chủ nhật tại nhà, với khoảng 20-30 người tham gia; hai lần viết báo cáo gửi cho Hoàng Văn Hàu, đối tượng trong tổ chức bất hợp pháp về các hoạt động múa, hát văn nghệ, cầu nguyện. Tu giữ vai trò "già làng" trong tổ chức nhằm kiểm tra, nhận xét, hướng dẫn những người tham gia thực hiện các nghi lễ, múa hát…
Còn Lý Văn Dũng (SN 1986), cùng trú tại Hàm Yên, Tuyên Quang, từng tham gia tổ chức hoạt động cầu nguyện, tham gia tập trung đông người tại TP Hà Nội, từng bị khởi tố về hành vi chống người thi hành công vụ đã thay đổi nhận thức, tư tưởng: "Tôi chỉ biết tổ chức trên do ông Dương Văn Mình sáng lập, ngoài ra còn ai khác chỉ đạo, cơ cấu tổ chức như thế nào tôi không biết. Hiện nay, ông Mình đã chết, tôi sẽ không tin, không theo tổ chức này".
Như vậy, có thể thấy, sự thật về bản chất của tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình hoàn toàn trái ngược với những luận điệu mà Dương Văn Mình và số đối tượng cốt cán từng rao giảng. Chính những đối tượng cốt cán như Dương Văn Tu, Lý Văn Dũng và những người khác cũng đã nhận ra bản chất thật sự và cam kết không theo tổ chức bất hợp pháp này nữa...
Nguồn: Báo CAND